Ngành Xi măng: Dư cung lớn?

(Xây dựng) – Vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu Bộ Xây dựng và Tổng Cty công nghiệp Xi măng Việt Nam (VICEM) tiến hành rà soát và báo cáo về việc xi măng dư cung mà báo chí phản ánh thời gian qua.

Ảnh minh họa

Theo số liệu thống kê của Vụ Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng), lượng tiêu thụ sản phẩm xi măng trong 10 tháng năm 2018 khoảng 85,23 triệu tấn, tăng 51% so với cùng kỳ năm 2017. Riêng Vicem tiêu thụ khoảng 23,87 triệu tấn, tăng 14% so với cùng kỳ.

Tính riêng trong tháng 10, ước tiêu thụ xi măng nội địa đạt 6,09 triệu tấn, tăng 7% so với cùng kỳ, đưa con số lũy kế 10 tháng đầu năm của thị trường tiêu thụ nội địa đạt 59,18 triệu tấn.

Thị trường xuất khẩu ghi nhận sự bứt phá với con số ấn tượng: Xuất khẩu 26,05 triệu tấn trong 10 tháng năm 2018, tăng 65% so với cùng kỳ 2017, vượt kế hoạch năm 2018 khoảng 7,05 triệu tấn.

Theo các chuyên gia trong ngành, dự báo sắp tới tiêu thụ xi măng sẽ tăng mạnh do dịp cuối năm nhiều dự án gấp rút hoàn thiện bàn giao nhà trước Tết nguyên đán, thời tiết năm nay cũng khá thuận lợi cho xây dựng. Bên cạnh đó, việc Trung Quốc tạm dừng sản xuất xi măng ở những nhà máy gây ô nhiễm môi trường từ nước xuất khẩu, Trung Quốc trở thành nước nhập khẩu xi măng khiến thị trường xuất khẩu của chúng ta không gặp phải sự cạnh tranh của xi măng Trung Quốc.

Tất cả những nguyên nhân trên đã khiến sản lượng tiêu thụ sản phẩm xi măng tăng cao so với mục tiêu kế hoạch đề ra của cả năm. Và 10 tháng năm 2018 đi qua, ngành xi măng đã cán đích kế hoạch năm 2018 đề ra.

Theo các chuyên gia kinh tế, với tốc độ phát triển như hiện nay, chỉ trong thời gian ngắn ngành Xi măng sẽ bị dư thừa nguồn cung. Bởi nếu tính các dự án đang tiến hành đầu tư, dự kiến hoàn thành trong năm nay, tổng công suất thiết kế toàn ngành đã lên đến gần 110 triệu tấn/năm. Chưa kể, các nhà máy xi măng đã đi vào sản xuất hiện nay cũng không ngừng đầu tư cải tiến kỹ thuật, công nghệ, nên năng lực sản xuất thực tế đến năm 2020 có thể lên tới 120 - 130 triệu tấn/năm. Trong khi đó, theo dự báo với tốc độ tăng trưởng như hiện nay thì đến năm 2020 sẽ dư thừa từ 36 - 47 triệu tấn; còn theo dự báo trong quy hoạch, với khả năng tiêu thụ trong nước năm 2020 là 93 triệu tấn, sẽ dư thừa khoảng 25 - 36 triệu tấn.

Cuối năm 2017, cả nước có 82 dây chuyền sản xuất xi măng với công suất thiết kế trên 90 triệu tấn. Năm 2018 dự kiến có thêm 3 dự án với công suất 10,1 triệu tấn, bao gồm dự án Xi măng Sông Lam dây chuyền 3,4 (giai đoạn 2) của Tập đoàn The Vissai, công suất 3,8 triệu tấn/năm; Xi măng Kaitô Hà Tiên tại Bình Phước của ThaiGroup, với công suất 4,5 triệu tấn; Xi măng Tân Thắng (Nghệ An) có công suất 1,8 triệu tấn/năm sẽ đi vào vận hành.

Nhưng theo Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam Nguyễn Quang Cung, đến thời điểm hiện nay cuối tháng 11/2018 thì chưa có thêm nhà máy nào trong số 3 dự án nêu trên đi vào hoạt động và trong năm 2018 sẽ không có thêm nhà máy nào đi vào hoạt động.

Theo một lãnh đạo của tập đoàn The Vissai, giá xi măng trong nước vừa tăng 30.000 đồng- 50.000 đồng/1 tấn, giá xuất khẩu clinker hiện tại là 45 USD/tấn và không có hàng để xuất khẩu. Thực tế năm 2018 không có nhà máy xi măng nào đi vào hoạt động và dự án xi măng Sông Lam dây chuyền 3,4 của Tập đoàn The Vissai mới chuẩn bị khởi công và dự kiến năm 2020 mới đi vào hoạt động.

Theo Chủ tịch Hiệp hội xi măng Việt Nam Nguyễn Quang Cung: “Cả nước hiện có 82 dây chuyền sản xuất xi măng với công suất thiết kế 99 triệu tấn, năng lực sản xuất thực tế trên 100 triệu tấn”.

Một câu hỏi được đặt ra, liệu chúng ta có dư thừa xi măng không? Chủ tịch Hiệp hội xi măng cho rằng: “Chúng ta không nên bàn đến bởi tiêu thụ hiện đang rất tốt. Tuy nhiên, khi đầu tư chúng ta cần thận trọng, một là dây chuyền phải tự động hóa cao, nhà máy xi măng phải có tính năng đặc biệt, quan tâm đến bảo vệ môi trường, tài nguyên. Chúng ta đang bán tốt xi măng vì người ta đang thay đổi nên chúng ta cũng cần thay đổi trong thời gian tới”.

http://www.baoxaydung.com.vn/news/vn/vat-lieu/nganh-xi-mang-du-cung-lon.html

Vũ Huyền